Chrypka u wokalisty

Chrypka u wokalisty jest jednym z najczęstszych objawów problemów z głosem, który może być zarówno krótkotrwały, jak i długotrwały. Warto zrozumieć, że chociaż chrypka może być wynikiem przeziębienia, infekcji krtani, gardła, górnych dróg oddechowych lub alergii, częściej wskazuje na złe nawyki wokalne i nieprawidłową technikę śpiewu. Problemy z techniką śpiewu mogą prowadzić do nadmiernego napięcia mięśni krtani, co w konsekwencji może powodować dysfonię, którą większość określa potocznie jako chrypkę. Chrypka jest zjawiskiem, gdy głos nie jest czysty, a wokalista traci nad nim kontrolę, często emitowanemu dźwiękowi towarzyszy charakterystyczny szmer, świst, a sam głos jest matowy, traci swój blask, słyszalne są zmiany w barwie oraz znaczne ograniczenie skali głosu. Chrypce towarzyszy skrócenie skali głosu, trudności oddechowe (faza wydechowa nie jest standardowej długości), występuje ostry atak na struny głosowe (słyszalny jako specyficzny zgrzyt inicjujący dźwięk), wokalista śpiewa z ogromnym wysiłkiem, co jest widocznie, gdy obserwuje się mięśnie szyi oraz postawę ciała. Chrypka u wokalisty, jeśli nie jest celowym zabiegiem powinna niepokoić, gdyż świadczyć może nie tylko o złej technice wokalnej, ale o już występujących silnych zaburzeniach i chorobach głosu (guzki, polipy, przewlekłe zapalenia krtani itp.). 

Chrypka a technika wokalna

Chrypka wynikająca ze złej techniki wokalnej często objawia się wyłącznie podczas śpiewu lub bezpośrednio po nim (utrzymuje się często do końca dnia), natomiast w dniach bez intensywnej pracy głosem, głos mówiony pozostaje w normie. Tego rodzaju dysfonia najczęściej wynika z przeciążenia fałdów głosowych spowodowanego nieprawidłowym oddechem, nadmiernym napięciem mięśni krtani, czy niewłaściwym sposobem emisji dźwięku. W takich przypadkach problemy z głosem są ograniczone do sytuacji wymagających większego wysiłku wokalnego, a podczas codziennej komunikacji mogą nie być zauważalne. To wskazuje na konieczność optymalizacji techniki wokalnej, aby zapobiec przeciążeniom i długoterminowym problemom zdrowotnym z aparatem głosu. 

Chrypka u wokalisty – przyczyny

Chrypka może mieć różnorodne podłoża, nie zawsze związane z techniką wokalną. Oto kilka innych potencjalnych przyczyn:

1. Infekcje wirusowe i bakteryjne: Przeziębienia, grypa, zapalenie gardła, krtani czy górnych dróg oddechowych często prowadzą do stanu zapalnego fałdów głosowych, co objawia się chrypką.
   
2. Refluks żołądkowo-przełykowy (LPR): Kwaśne treści żołądkowe podrażniają błonę śluzową krtani i fałdów głosowych, co powoduje przewlekłą chrypkę, często towarzyszoną uczuciem przeszkody w gardle (wrażenie guli w gardle).
   
3. Alergie: Reakcje alergiczne, szczególnie te związane z pyłkami, kurzem czy roztoczami, mogą wywoływać podrażnienie i obrzęk błon śluzowych, prowadząc do chrypki.
   
4. Guzy i polipy fałdów głosowych: Zmiany na fałdach głosowych, takie jak polipy, guzki głosowe czy cysty, mogą prowadzić do zmiany w brzmieniu głosu.
   
5. Warunki zewnętrzne: Zwiększona wrażliwość krtani na bodźce zewnętrzne, np. na dym papierosowy, suche powietrze czy środki chemiczne, może powodować stan zapalny i chrypkę.
   
6. Nadużywanie alkoholu i palenie tytoniu: Długotrwałe działanie drażniących substancji, takich jak nikotyna i alkohol, prowadzi do chronicznego podrażnienia fałdów głosowych, co może skutkować trwałą chrypką.
7. Niewłaściwa dieta: Niektóre produkty silnie drażnią błonę śluzową gardła lub żołądka, co wpływa na brzmienie głosu i komfort pracy wokalisty, dlatego zalecane jest przestrzeganie diety wokalnej.
   

Chrypka przed występem

Chrypka występująca przed występem może mieć podłoże psychogenne, związane z nadmiernym stresem, tremą lub lękiem przed wystąpieniami publicznymi. W takich przypadkach napięcie emocjonalne prowadzi do zwiększonego napięcia mięśni krtani, co skutkuje zaburzeniami emisji głosu. W sytuacji, gdy podłożem problemów z głosem są czynniki psychiczne, zaleca się konsultację z psychologiem lub trenerem wokalnym. Specjalista pomoże zidentyfikować źródło stresu oraz opracować strategie radzenia sobie z tremą. Wsparcie terapeutyczne często uzupełniane jest o rehabilitację głosową oraz ćwiczenia relaksacyjne, które pomagają zredukować napięcie mięśniowe w obrębie krtani, a tym samym poprawić kontrolę nad głosem i jego stabilność w sytuacjach stresowych. 

Jak pozbyć się chrypki? Porady dla wokalistów

1. Nawilżanie śluzówki gardła – regularne nawilżanie gardła, zwłaszcza poprzez stosowanie tabletek do ssania, preparatów z wit. A i E, siemienia lnianego oraz nebulizacji z hialuronianu.
2. Ciepłe napoje – picie ciepłej herbaty owocowej, rosołu lub kisielu, które działają kojąco na podrażnione gardło.
3. Leki przeciwzapalne – stosowanie leków przeciwzapalnych, zwłaszcza przy objawach infekcji, może pomóc w łagodzeniu stanu zapalnego krtani i gardła. Chrypka często jest jednym z pierwszych objawów infekcji, więc warto działać prewencyjnie.
4. Leki antyrefluksowe – leki szczególnie w postaci syropu, gdy chrypka wywołana jest refluksem, mogą przynieść natychmiastową ulgę (gastrotus).
5. Odpoczynek głosowy – gdy chrypka jest wynikiem przemęczenia głosu najlepszym sposobem jest dzień milczenia.
6. Ćwiczenia rehabilitacji głosu – specjalistyczne i dopasowane indywidualnie do potrzeb i schorzenia ćwiczenia rehabilitacyjne mogą pomóc wrócić głosowi do formy.

Wokalista powinien dbać o regularne przerwy w śpiewie oraz unikać miejsc, gdzie powietrze jest suche lub zanieczyszczone, czyli zatroszczyć się o odpowiednie warunki w pomieszczeniu, gdzie trenuje lub występuje.

Rehabilitacja głosu a technika śpiewu

Chrypka, która pojawia się regularnie u wokalisty, zwłaszcza po długotrwałych próbach, jest wyraźnym sygnałem, że należy rozpocząć pracę nad poprawą techniki wokalnej. Proces rehabilitacji głosu polega na uczeniu się nowych nawyków, które pozwolą wokaliście na śpiewanie w sposób zdrowy, bez nadmiernego napięcia mięśni krtani.

W procesie tym kluczowa jest praca nad:

• koordynacją oddechu – prawidłowe oddychanie wspiera pracę fałd głosowych, odciążając je i redukując ryzyko nadwyrężenia,
• pracą fałd głosowych – poprawne zamknięcie fałd głosowych jest niezbędne do produkcji czystego, pełnego dźwięku,
• rezonatorami – właściwe wykorzystanie rezonatorów (klatki piersiowej, rezonatory nasady) pomaga we wzmocnieniu głosu bez obciążania krtani,
• aparatem artykulacyjnym – precyzyjna artykulacja dźwięków wspiera prawidłowe emitowanie dźwięku, bez konieczności nadmiernego wysiłku.

Rehabilitacja głosu to nie tylko eliminacja bieżących problemów, ale przede wszystkim nauka zdrowych nawyków, które pozwolą wokaliście na długotrwałą pracę bez ryzyka poważniejszych komplikacji wokalnych.

Chrypka u wokalisty – nie bagatelizuj problemu chrypki

Chrypka, zwłaszcza jeśli utrzymuje się przez dłuższy czas, może świadczyć o poważniejszych zaburzeniach głosu. Nie należy jej lekceważyć, ponieważ może prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak guzki głosowe, polipy czy zapalenie fałd głosowych. Dlatego każdy wokalista powinien regularnie kontrolować stan swojego głosu i w razie potrzeby konsultować się ze specjalistą od emisji głosu, rehabilitantem głosu lub lekarzem foniatrą.

Akademia Śpiewu oferuje profesjonalne wsparcie, które pomoże Ci w pełni wykorzystać potencjał swojego głosu, eliminując chrypkę i inne problemy związane z emisją. Zarezerwuj termin pierwszych indywidualnych konsultacji i rozpocznij drogę do zdrowego, pełnego i profesjonalnego brzmienia.