Co zrobić, gdy brakuje powietrza podczas mówienia?

Co zrobić, gdy często brakuje tchu podczas mówienia? O czym świadczy brak powietrza podczas codziennej rozmowy? Czy powinno niepokoić uczucie jakby brakowało powietrza? Co zrobić, gdy brakuje powietrza podczas mówienia? Jeśli takie koincydencje zdarzają się permanentnie, wówczas może to wzbudzać niepokój i warto pochylić się nad tym zagadnieniem. Brak tchu, lekka zadyszka, zapowietrzenie, uczucie jakby powietrze zbyt intensywnie uchodziło w czasie mówienia, brak możliwości swobodnego oddychania podczas mowy to objawy, które mogą świadczyć o poważnych zaburzeniach oddychania w trakcie emitowania dźwięku. Brak powietrza podczas mówienia i związany z tym dyskomfort, przede wszystkim mówcy, eskalują problemy natury stricte emisyjnej. Gdy w organizmie podczas procesu fonacji zaczyna brakować siły napędowej, paliwa dla głosu (czyli właśnie powietrza), wtedy pojawiają się liczne procesy kompensacyjne w postaci zbędnych napięć czy nieprawidłowości, które mogą przyczynić się do wystąpienia poważnych problemów głosowych.

Co zrobić, gdy brakuje powietrza podczas mówienia? Objawy braku powietrza podczas mowy

Brak powietrza podczas mówienia nie tylko deprymuje osobę przemawiającą, lecz również znacząco wpływa na odbiór komunikatu przed odbiorców. Taki sposób komunikacji odbija się na autoprezentacji i bynajmniej nie tyczy się ów problem jedynie profesjonalnych mówców czy prezenterów, lecz każdego człowieka. Mowa bez powietrza wzbudza niepokój u słuchaczy i mimowolnie kojarzona jest z kimś zestresowanym, niekompetentnym, a nawet nieuczciwym. Niejednokrotnie zaobserwować można dysonans pomiędzy treścią, ogólną prezencją, a jakością dźwięku. Brak integralności brzmienia głosu, lokucji z charakterem oraz zajmowanym stanowiskiem mówcy daje w efekcie pejoratywny wydźwięk. Wszyscy ludzie poszukują spójności i naturalności. Głos bez siły, zaszumiony, łamiący się czy myśli dzielone licznymi głośnymi i łapczywymi wdechami nie przyniosą korzyści dla mówcy, który zostanie odczytany jako osoba niekompetentna czy znerwicowana. Większość osób unika sytuacji niejasnych, niepewnych czy stresogennych, a taki sposób wypowiadania się, rezonuje w otoczeniu. W rzeczy samej uczucie braku powietrza podczas mowy jest najbardziej uciążliwe dla samego mówcy, który może zbagatelizować ten problem lub skwapliwie zgłębić temat, by następnie zlikwidować przyczynę tej dolegliwości. 

Dlaczego powietrze ma takie znaczenie dla mowy?

Dźwięk to strumień powietrza przemieniony na falę dźwiękową, toteż można pozwolić sobie na antycypację, iż wszelkie nieprawidłowości oddechowe znacząco wpływają na jakość i brzmienie głosu oraz jego zdrowie. Powietrze tłoczone do krtani, dzięki fałdom głosowym zostaje przeistoczony w ton podstawowy, a następnie ubarwiony w przestrzeniach rezonacyjnych. Siła strumienia powietrza, jego kontrola, reakcja krtani na ów przypływ powietrzny oraz praca strun głosowych to elementy od których zależne jest brzmienie głosu mówionego. Ponadto sposób wdychania powinien być kompatybilny z przekazywaną treścią, emocjami i melodią wypowiedzi. Każdy oddech niesie za sobą konkretny (czasem bezwiedny) przekaz kierunkujący na właściwą interpretację oraz stosunek emocjonalny mówcy do wypowiadanych słów lub słuchacza. Ilość powietrza wpływa na tempo oraz dynamikę wypowiedzi. Konkludując: oddech ma ogromne znaczenie dla mowy oraz samego retora.

Co zrobić, gdy brakuje powietrza podczas mówienia?

 Pierwszym etapem próby zlikwidowania uciążliwych dolegliwości jest określenie przyczyny występowania problemu, mogą być to zarówno choroby fizyczne, zaburzenia psychiczne, jak i błędy stricte techniczne. W wypadku chorób płuc, krtani, fałd głosowych, astmy należy zgłosić objawy swojemu lekarzowi prowadzącemu i poddać się leczeniu. Gdy trudności z oddychaniem w czasie mówienia wynikają z zaburzeń lękowych, depresji lub innych schorzeń psychicznych niezbędna jest pomoc psychiatry lub psychologa. Jeśli zaś wykluczone zostały zarówno choroby psychiczne jak i fizyczne, wówczas najprawdopodobniej źródłem problemów jest nieprawidłowa emisja głosu. 

Przyczyny problemów z oddychaniem podczas mówienia

W procesie zmian kluczowe jest określenie genezy problemu. Problemy oddechowe mogą mieć swoje źródło w chorobach fizycznych (astma, choroby płuc, otyłość), psychicznych (nerwica, depresja) oraz błędach stricte technicznych (nieprawidłowy oddech, brak świadomości własnego oddechu). Niezależnie od przyczyny możliwe jest wypracowanie prawidłowych odruchów oddechowych w czasie mówienia oraz zlikwidowanie uczucia braku powietrza w czasie mówienia.  Dlaczego więc tak niewielki odsetek osób, których dotyka ów problem, decyduje się na pracę z oddechem? Być może winny jest pragmatyzm, prokrastynacja, ignorancja, inercja lub brak zwykły świadomości, że wyrażanie siebie poprzez mowę, nie musi być tak wielkim wysiłkiem i stresem. Wykluczają choroby cielesne, najczęstszą przyczyną jest nieprawidłowy, szczytowy i płytki sposób oddychania, który jest niewystarczający, by zapewnić organizmowi tlen do życia oraz narządom głosotwórczym budulca. 

Przyczyny braku tchu podczas mówienia:

– nieświadomość dotycząca zjawiska synergicznego oddechu, fonacji i rezonansu

– zbyt małe zaangażowanie w mowę

– brak aktywizacji mięśni międzyżebrowych oraz przepony

– napięcia i przykurcze mięśni brzucha, szyi oraz klatki piersiowej

– brak odpowiedniego napięcia mięśniowego (mięśni oddechowych)

– osłabienie mięśni oddechowych

– zbyt rzadkie wdechy

– brak ekonomii oddechu

– częste i łapczywe wdechy

– szmerne wdechy

– unoszenie klatki piersiowej i barków podczas wdechu

– brak kontroli nad strumieniem wydychanego powietrza

– napięcia mięśni okołokrtaniowych

– stres

– brak pewności siebie

– deprecjonowanie własnego głosu

– brak skupienia w czasie mowy

– nieświadome pobieranie powietrza

– niewykonywanie ćwiczeń oddechowych

– zła kondycja fizyczna

Co zrobić, gdy brakuje powietrza podczas mówienia?

1. Znajdź źródło problemów – wyklucz choroby fizyczne oraz psychiczne, czyli wykonaj podstawowe badania, umów się na wizytę do lekarza pierwszego kontaktu oraz psychologa.
2. Zapisz na kartce dolegliwości, które odczuwasz w czasie mówienia, co Cię niepokoi oraz jak Ty słyszysz swoją mowę (np. czuję ucisk w klatce piersiowej, słyszę swój głos jako słaby i zaszumiony, nie panuję nad swoim głosem, nie wystarcza mi powietrza na powiedzenie całego zdania).
3. Nagraj krótką próbkę głosu, a następnie spróbuj samodzielnie ocenić brzmienie swojego głosu oraz kondycję oddechową.
4. Zastanów się, czy w trakcie mówienia skupiasz się na oddechu.
5. Przeczytaj profesjonalne artykuły o prawidłowym oddechu.
6. Wykonaj podstawowe ćwiczenia oddechowe.
7. Udaj się do specjalisty, który profesjonalnie zdiagnozuje Twój głos, a także stworzy indywidualny plan ćwiczeń oddechowych.
8. Trenuj systematycznie oddech.
9. Nagrywaj się często i kontroluj własne postępy. 
10. Słuchaj profesjonalnych lektorów i staraj się naśladować ich sposób oddychania. 

Problem braku powietrza podczas oddychania może być złożonym zagadnieniem, do którego warto podejść w sposób holistyczny. Wszelkie sygnały ze strony organizmu należy rzetelnie badać i monitorować, a czasem warto poprosić profesjonalistę o pomoc. Głos jest skorelowany z oddechem, zaś Twoja mowa umożliwia Ci skuteczne komunikowanie się z otoczeniem oraz osiąganie zamierzonych celów. Nie pozwól sobie na indyferentny stosunek do własnego oddechu czy głosu. Remedium na Twój dyskomfort w czasie mówienia to uświadomienie sobie własnego oddechu oraz systematyczne ćwiczenia oddechowo – fonacyjne. Uwolnij potencjał swojego głosu.