Ćwiczenia oddechowe do mówienia

Ćwiczenia oddechowe do mówienia stanowią niezwykle istotny element w pracy nad emisją głosu – to właśnie od jakości pobieranego oddechu oraz długości fazy wydechowej zależy, jak brzmi nasza mowa. Gdy osoba mówi bez koncentracji na oddechu, nie kontrolując momentów wdechu w odniesieniu do treści wypowiedzi, cała komunikacja traci spójność. Wypowiedź staje się poszarpana, chaotyczna, pozbawiona rytmu i logiki, a tym samym – męcząca dla słuchacza.

Zbyt gwałtowne, łapczywe wdechy potrafią zaburzyć melodię zdania. W efekcie słuchacz nie ma do czynienia z płynną wypowiedzią, lecz z ciągiem głośnych oddechów przerywanych gdzieniegdzie słowami. Niekiedy słysząc taką osobę, trudno skupić się na tym, co mówi, bo uwaga ucieka do tego, jak to robi – a dokładniej: jak dramatycznie świszczy i rzęzi próbując złapać powietrze.

Choć w codziennej rozmowie często nie zwracamy uwagi na sposób oddychania, to w sytuacjach bardziej wymagających – takich jak wystąpienia publiczne, nagrywanie filmików do social mediów lub tworzenie podcastów, rozmowy z klientami czy spotkania służbowe – szybko możemy odczuć, że coś jest nie tak ze sposobem oddychania. Oddech staje się krótki, pojawia się wrażenie „przyduszania się” albo ciężaru na klatce piersiowej, który uniemożliwia swobodne pobieranie głębokich wdechów. Głos traci swoją moc, dźwięczność i stabilność, a mowa staje się wyraźnie pospieszna, nerwowa – często pojawia się zadyszka w trakcie mówienia, która nie jest wynikiem aktywności fizycznych.

Obserwując media społecznościowe – TikToka, Reelsy czy YouTube Shorts – można łatwo zauważyć, jak różnie brzmią wypowiedzi twórców. Część osób mówi płynnie i spokojnie, a inni zacinają się, łapią powietrze w nieodpowiednich momentach, wypowiadają zdania w pośpiechu, który odbiera przekazowi klarowność. Co ciekawe, nawet nieświadomie oceniamy jakość filmiku w social mediach po tym, jak brzmi osoba mówiąca – czy jej głos wzbudza zaufanie i kompetencję, czy raczej wywołuje zniecierpliwienie lub niepokój. Wystarczy jeden filmik, w którym oddech staje się zbyt słyszalny, zbyt częsty i zbyt nerwowy, by przyjemność z oglądania zniknęła całkowicie – zwłaszcza jeśli sięgamy po tego typu treści wieczorem lub przed stresującym dniem. Scrollowanie ma być przecież chwilą relaksu, a nie bodźcem wywołującym niepokój.

Dlaczego warto ćwiczyć oddech do mówienia?

Ćwiczenia oddechowe do mówienia to regularny trening oddechowy, który przynosi znaczne korzyści w codziennej komunikacji – nie tylko dla profesjonalnych mówców, aktorów, prezenterów telewizyjnych czy innych osób występujących publicznie, ale dla każdej osoby, która chce mówić spokojnie i z większą pewnością siebie. W czasach, gdy coraz więcej osób nagrywa filmiki na TikToka, Instagrama czy YouTube, dbałość o jakość brzmienia mowy – a więc również o solidną bazę oddechową – powinna stać się priorytetem nie tylko dla profesjonalistów, ale dla każdego, kto chce być dobrze odebrany przez odbiorców i tworzyć viralowe treści.

Ćwiczenia oddechowe do lepszego mówienia – efekty systematycznych ćwiczeń oddechowych:

swoboda wypowiedzi
mówienie bez zadyszki,
wydłużenie fazy wydechowej, czyli możliwość mówienia dłużej na jednym oddechu
pobieranie oddechów w logicznych miejscach zdania, co wpływa na jakość przekazu
możliwość porządkowania segmentów wypowiedzi w przemyślane fragmenty,
mówienie głośno bez obawy o brak powietrza,
zdolność do bezpiecznego, naturalnego krzyku (np. w sytuacjach zagrożenia lub ekspresji),
większa pewność w głosie podczas sytuacji stresowych,
kontrola nad oddechem, także w czasie spontanicznej mowy
poprawa brzmienia głosu – uzyskanie silnego i pewnego głosu
brak drżenia głosu w czasie mówienia
płynne i naturalne wypowiadanie się
mówienie bez lęku i stresu
likwidacja zacinania się podczas mówienia i jąkania się
zwolnienie tempa mowy
dyskretne pobieranie powietrza podczas wystąpień publicznych
poprawa jakości mowy w rozmowach, w trakcie wystąpień publicznych lub nagrywania filmików do social mediów
zwiększenie zdolności do modulowania głosem (obniżenie lub podwyższenie głosu)

Ćwiczenia oddechowe są również doskonałym wsparciem dla osób, które doświadczają trudności z płynnym wypowiadaniem się – zacinają się, jąkają lub czują, że ich głos traci pewność w sytuacjach silnie emocjonalnych. Pomagają wyciszyć napięcie, uporządkować tok wypowiedzi i odzyskać kontrolę nad tempem oraz rytmem mowy. Dla wielu osób to pierwszy krok do odzyskania swobody wypowiedzi i pewności siebie, zwłaszcza podczas wystąpień publicznych czy ważnych rozmów. Ćwiczenia oddechowe dla dzieci i dorosłych, młodzieży i seniorów – każda osoba może trenować swój oddech w mowie niezależnie od wieku oraz doświadczenia w nauce mowy.

Ćwiczenia oddechowe do mówienia – instrukcja ćwiczeń wydłużających oddech w czasie mowy

Do ćwiczeń oddechowych warto wykorzystać teksty literackie – w tym przypadku sięgniemy po fragmenty bajek, które charakteryzują się prostą, melodyjną frazą, a jednocześnie pozwalają na swobodną pracę z rytmem, intonacją i wydechem.

Instrukcja ćwiczeń oddechowych do mówienia:

Oddechy pobieraj tylko w miejscach oznaczonych znakiem //,
Mów wolniej niż zwykle
Mów wyraźnie, pracuj buzią i staraj się pięknie artykułować samogłoski
Pobieraj wdechy przez usta
Nie unoś klatki piersiowej
Połóż dłoń na górnej części brzucha i staraj się oddychać przeponą
Ćwiczenia na wydłużenie i kontrolowanie oddechu wykonuj kilka razy w tygodniu
Ćwiczenie warto powtórzyć minimum dwa razy podczas jednej sesji treningu głosu

Warto podkreślić, że ćwiczenia oparte na tekstach z książek dla dzieci – takich jak przygody Tupcia Chrupcia, Muminków czy Dziesięciu skarpetek – są wyjątkowo skuteczne. Lekkie i przyjemne treści nie tylko pozwalają skupić się na rytmie mowy i oddechu, ale również poprawiają nastrój i ułatwiają wejście w stan głosowego „flow”. Taki materiał można też z powodzeniem wykorzystywać do wspólnego treningu z dziećmi, które już potrafią czytać – ćwiczenia oddechowe dla dzieci to świetna forma holistycznej pracy nad głosem i mową, z naciskiem na świadome i spokojne oddychanie.

Ćwiczenia oddechowe na lepszy głos

Tekst 1 ćwiczenia oddechowe do mówienia – tekst do ćwiczeń oddechowych dla dzieci

Tupcio Chrupcio – Idziemy do doktora!

Tupcio Chrupcio się przeziębił, więc mama umówiła go na wizytę w przychodni.//
– Synku, musimy już wychodzić. Gdzie jesteś?// – Mama szukała malca po całym domu.//
Myszka jednak dobrze się ukryła, bo wcale nie miała ochoty na badanie.// Bardzo się bała. Ale gdy jest się chorym, nie pomoże nawet najlepsza kryjówka.//
Wystarczyło jedno kichnięcie i… mama znalazła malca za kanapą.//
– Kochanie, doktor Bazyleusz nie zrobi ci krzywdy i będzie miły jak zawsze //– uspokajała synka. – Na pewno zna jakiś sposób, byś poczuł się lepiej.//
To jednak nie pomogło. Tupcio był przekonany, że doktor będzie chciał mu zrobić zastrzyk wielką igłą i każe pić gorzkie syropy – fuj!//
– „Skoro więc nie udało się ukryć, może schowam rower”, pomyślał.// „Nie będzie roweru, nie pojedziemy na wizytę”, wnioskował.//

Malec uznał, że to świetny pomysł.//
Niestety mama postanowiła jechać do doktora samochodem.
– Nie sądzę, by przejażdżka rowerem, gdy jesteś chory, dobrze ci zrobiła – wyjaśniła Tupciowi.//

W przychodni doktor Bazyleusz przywitał pacjentów szerokim uśmiechem.//
– Dzień dobry! Kogo badamy? – zapytał.//
Przestraszony Tupcio wskazał na Tediego, a sam czym prędzej schował się za mamą.//
– W porządku! W takim razie sprawdzę, jak się czują mama i miś – zdecydował doktor.//
Wyjął z kieszeni szpatułkę i poprosił mamę, by otworzyła buzię.//
– Brawo! – pochwalił ją. – Jest pani bardzo odważna.//

Następnie zwrócił się do Tediego:
– Teraz twoja kolej. //Nie musisz się niczego bać, tylko cię trochę połaskoczę.//
Lekarz położył misia na leżance i zaczął go badać. //Robił to bardzo uważnie – nie tak łatwo przecież badać pluszaka.//

Tupcio uśmiechnął się i zbliżył trochę. Mama i miś byli bardzo odważni.//
Po badaniu doktor Bazyleusz wręczył im truskawkowe lizaki.//
– Jak fajnie! – zawołał Tupcio, sięgając po słodycze. //Ale lekarz go powstrzymał.
– To nagroda dla dzielnych pacjentów. Takich, którzy zostali zbadani przez doktora.//
Tupciowi nie trzeba było dwa razy powtarzać.// Strach już go opuścił, więc malec szybko otworzył usta do badania.//
Doktor zajrzał mu do gardła i do uszu, przyświecając sobie małą latarką.//
Malec zrozumiał, że mama miała rację. Lekarz był miły, a badanie tylko go łaskotało.//

– Już wszystko wiem. Jesteś przeziębiony i masz zaczerwienione gardło – odrzekł doktor. – //Przepiszę ci syrop, byś szybciej wyzdrowiał.//
– Ale on będzie gorzki! – zmartwił się Tupcio.//
– Och, znam jeden słodki jak maliny – uspokoił go lekarz.//
Malec się roześmiał. – Muszę ci powiedzieć, Tedi, że nie ma powodu bać się doktora.//

Tekst 2 Ćwiczenia oddechowe do mówienia – tekst do ćwiczeń oddechowych

Muminki

Tymczasem Mimbla stojąc na schodach domu Muminków tak wołała, że aż zachrypła. //Wiedziała, że mała Mi siedzi w którejś ze swoich rozlicznych kryjówek i śmieje się. //„Powinna mnie zwabić miodem – myślała Mi. – A potem, kiedy przyjdę, dać mi w skórę”.// – Słuchaj, Mimbla – odezwał się Tatuś Muminka ze swego fotela na biegunach. //- Jeśli będziesz tak krzyczeć, to ona nigdy nie przyjdzie. //- Krzyczę tylko dlatego, żeby mieć czyste sumienie – wy jaśniła Mimbla.// – Kiedy mama wyjeżdżała, powiedziała: “Zostawiam młodszą siostrzyczkę pod twoją opieką. // Jeżeli ty nie potrafisz jej wychować, to nikt nie potrafi.// Ja w każdym razie zaniechałam tego już na samym początku”. //- Teraz cię rozumiem – powiedział Tatuś Muminka. – Krzycz sobie, jeżeli to cię uspokaja //- dodał, po czym wziął kawałek placka z nakrytego do śniadania stołu, rozejrzał się ostrożnie i umoczył go w dzbanuszku ze śmietanką.// Stół nakryty był na pięć osób, szósty talerz stał pod stołem na werandzie,// ponieważ Mimbla twierdziła, że tam właśnie czuje się bardziej niezależna.// Talerz Mi był, ma się rozumieć, bardzo mały; stal w cieniu wazonu z kwiatami pośrodku stołu. //Wtem ogrodową ścieżką przybiegła Mama Muminka. //- Nie spiesz się tak, moja droga – powiedział Tatuś Muminka. – Przegryźliśmy już coś niecoś w spiżarce.// Mama Muminka sapiąc weszła na werandę i stanęła patrząc na stół nakryty do śniadania.// Cały obrus był w sadzy. – Uff! – jęknęła.// – Co za upał! I ta sadza! Okropność z tą górą ziejącą ogniem//. – Gdyby była choć trochę bliżej, można by przynajmniej mieć przycisk na biurko z prawdziwej lawy //- powiedział Tatuś Muminka z żalem. Upał rzeczywiście był nieznośny.// Muminek leżał wciąż jeszcze nad jeziorkiem i spoglądał w niebo, które było zupełnie białe i wyglądało jak srebrna tarcza. //Słyszał, jak mewy nawołują się nad morzem. //„Czuje się burzę w powietrzu” – pomyślał Muminek sennie i podniósł się z mchu. //I jak zawsze, gdy szło na zmianę pogody lub o zmierzchu,// albo kiedy poświata na niebie była jakaś dziwna, zatęsknił za Włóczykijem. //Włóczykij był jego najlepszym przyjacielem. //Oczywiście Pannę Migotkę lubił także, ale dziewczyna to już nie to samo. //Włóczykij był pogodny, wiedział mnóstwo różnych rzeczy, ale nie mówił o nich bez potrzeby.// Czasem tylko opowiadał o swoich podróżach i wtedy odczuwało się rodzaj dumy, //jakby się było do puszczonym do udziału w jakimś tajnym sprzysiężeniu. //Kiedy pojawiał się pierwszy śnieg, Muminek razem z innymi zapadał w sen zimowy.// Włóczykij natomiast wędrował wówczas na południe i dopiero z nadejściem wiosny wracał do Doliny Muminków. //Tej wiosny nie wrócił.//

Tekst 3 Ćwiczenia oddechowe do mówienia – tekst do ćwiczenia oddychania

Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek

Naprawdę nie wiem, gdzie się gubią… //- Mama patrzyła na piętrzący się na środku łazienki stos pojedynczych skarpetek. // Przecież do pralki trafiają zawsze dwie,// a potem okazuje się, że jedna gdzieś znika.// Przez ostatnie lata uzbierałam ogromny wór skarpet bez pary! //A to znaczy, że gdzieś w tym domu ukrywa się cała armia pojedynczych skarpet…//- Może pralka je pożera – zastanawiała się Basia,// nazywana przez rodziców po prostu Be, bo tak było krócej. //– Albo co druga skarpetka rozpuszcza się w wodzie… //Wydają się strasznie samotne, kiedy tak sobie leżą… – westchnęła Mama.//– Mówię ci, że to wina tej żarłocznej maszyny// – zadudniła Be z bębna pralki, do której wsunęła głowę,// żeby sprawdzić, czy aby nic nie zostało w środku.// Być może masz rację. //A jeśli tak, to jedyną osobą, która może nam pomóc,// jest hydraulik. //- Mama podeszła do telefonu i zadzwoniła po hydraulika. //Hydraulik najpierw pralkę opukał, potem wyjął filtr,// wyczyścił go, zajrzał do silnika, sprawdził pasek klinowy. // Następnie poprosił o herbatę, obwąchał gumowy kołnierz, pomanipulował pokrętłami i guziczkami, //podrapał się w głowę i jeszcze raz obstukał bęben.// Zajrzyjmy pod spód – powiedział w końcu. – Może one po prostu wpadają pod pralkę.// Wspólnymi siłami, wraz z Mamą i małą Be, przesunęli urządzenie. //Ale nie znaleźli ani jednej skarpetki,// za to okazało się, że w podłodze jest dość spora dziura.// No proszę – twarz hydraulika rozjaśniła się w tryumfalnym uśmiechu.// – I już wiemy, co się stało. // – A co się stało? – zapytały jednocześnie Mama i Be.// – Zwiały, cwaniary! //– Fachowiec wsadził palec w dziurę, ale niczego nie wymacał. //– Po prostu skarpety dały nogę. //Nic tu po mnie, miłe panie, nie pomogę. //Jeśli skarpeta wybiera wolność, to jestem bezsilny.// – Ale dokąd one uciekły? – spytała Be.// A tego to już niestety nie wiem, //ale doświadczenie życiowe podpowiada mi, //że mogą być absolutnie wszędzie!// – Hydraulik spakował śrubokręty, zainkasował należność, //zasalutował i poszedł, zostawiając Mamę i Be z kolekcją samotnych skarpetek.// Mam nadzieję, że nic im się nie stanie i że kiedyś wrócą do domu – szepnęła Be.// Będziemy na nie czekać //- powiedziała uroczyście Mama i objęła córkę ramieniem.//

Masz wrażenie, że brakuje Ci powietrza podczas mówienia?Wykonaj te ćwiczenia

Jeśli zdarza Ci się, że w czasie rozmowy brakuje Ci tchu, masz poczucie napięcia w klatce piersiowej lub nie potrafisz dokończyć zdania bez łapania oddechu – prawdopodobnie Twój sposób oddychania wymaga korekty. To zupełnie naturalne i bardzo częste zjawisko, szczególnie wśród osób, które mówią dużo, występują publicznie lub doświadczają stresu w kontaktach interpersonalnych.

W takich sytuacjach warto wdrożyć systematyczny trening z materiałem: “ćwiczenia oddechowe do mówienia”, który pomoże nie tylko poprawić komfort mówienia, ale też znacząco wpłynie na jakość brzmienia głosu i odbiór Twojej osoby przez słuchaczy. Jeśli chcesz odzyskać kontrolę nad oddechem, nauczyć się mówić z większym spokojem i skutecznie panować nad głosem – zacznij od tych prostych ćwiczeń.

A jeśli potrzebujesz indywidualnych wskazówek i profesjonalnej pomocy w poprawie swojego oddechu podczas mówienia – zapisz się na indywidualne zajęcia z emisji głosu mówionego prowadzone przez doświadczoną nauczycielkę. Regularna praca z ekspertem pomoże Ci nie tylko pozbyć się trudności z oddychaniem w czasie mówienia, ale także rozwinąć pełen potencjał Twojego głosu. Napisz wiadomość i rozpocznij swoją przygodę z nauką mowy ➡️ Kontakt

Trenuj swój głos z innymi materiałami na stronie Akademii Śpiewu:

➡️ Ćwiczenia na głos

➡️ Ćwiczenia na poprawę mowy

➡️ Jak ćwiczyć modulację głosem?