Czy warto śpiewać dziecku kołysanki?

Zastanawiasz się, czy warto śpiewać dziecku kołysanki? Jesteś świeżo upieczonym rodzicem i poszukujesz sposobów na skuteczne utulenie Twojego maluszka do snu? A może wkrótce zostaniesz mamą i zastanawiasz się, czy pomimo braku zdolności muzycznych powinnaś śpiewać dziecku na dobranoc? Jaki wpływ mają kołysanki dla rozwoju dziecka? Być może intuicyjnie odczuwasz, że śpiewanie kołysanek dzieciom ma pozytywne znaczenie dla ich rozwoju, ale zastanawiasz się, czy lepszym rozwiązaniem (i bezpieczniejszym dla delikatnego słuchu malca) nie byłoby puszczanie dziecku kołysanek w wykonaniu profesjonalnych wokalistów? 

Czy warto śpiewać dziecku kołysanki?

Od zarania dziejów, śpiewanie kołysanek było praktykowane przez rodziców na całym świecie jako sposób na uspokojenie maluszków, by bez większych trudności mogły przenieść się do krainy snu, wypocząć i nabrać sił do eksplorowania świata. Choć prawdopodobnie nasze prababcie nie posiadały profesjonalnych wyników badań na ten temat, pozytywnego wpływu kołysanek na rozwój dziecka, to na podstawie obserwacji oraz z własnej autopsji w tych spokojnych utworach odnajdowały panaceum na niepokój, płacz czy strach najmłodszych. Oczywiście współczesne badania potwierdzają, że śpiewanie kołysanek jest wartościowe dla maluchów, a i rodzice niejednokrotnie doceniają efektywność ów praktyki, gdy w czasie snu maluszka mogą zająć się własnymi sprawami lub zrelaksować się po męczącym i aktywnym dniu. 

Czy każda piosenka może być kołysanką?

Kołysanki to krótkie utwory (najczęściej wokalne) wywodzące się z muzyki ludowej, które charakteryzowała nieskomplikowana linia melodyczna oraz łagodna rytmika, mała amplituda interwałów, a także metrum trójdzielne (trzy czwarte). Spokojny, liryczny charakter oraz harmonia oparta na trójdźwiękach. W przeciwieństwie do innych form muzycznych kołysankami możemy nazywać każdy utwór, który efektywnie usypia dziecko, nawet jeśli powszechnie nie jest on uznawany na kołysankę. Kołysanka powinna uspokajać, koić, a także wprawiać w pozytywny nastrój (nie należy mylić z wesołymi piosenkami, skocznymi). Spośród najpopularniejszych, tradycyjnych kołysanek można odnaleźć też takie, które zdecydowanie nie spełniają kryterium kołysanki, a nawet mają negatywny wpływ na samopoczucie maluszka, lecz z nieznanego powodu wciąż są przekazywane z pokolenia na pokolenie jako utulanki pomimo mollowej tonacji, mocnych wychyleń interwałowych czy dramatycznej treść. Najbardziej znane kołysanki to: Ah śpij kochanie,  Aaaa kotki dwa czy Idzie niebo ciemną nocą, choć repertuar kołysankowy jest bardzo bogaty, jednak zazwyczaj mamy decydują się na śpiewanie tych podstawowych (celowo zostały pominięte: Z popielnika na Wojtusia, Ta Dorotka).  

Zalety śpiewania kołysanek dziecku

• Uspokojenie i redukcja stresu

Ze względu na swój nastrój kołysanki, które są wykonywane w odpowiedni sposób znacznie redukują stres obniżając poziom kortyzolu w organizmie.

•  Budowanie więzi z rodzicem

Głos rodzica, który śpiewa kołysanki, działa jak cudowny balsam, który koi i uspokaja. To właśnie ten głos później kojarzony będzie z bezpieczeństwem i ciepłem domu. To bardzo piękny, intymny i ważny moment zarówno dla maluszka, które w ramionach rodzica czuje się zaopiekowane, jak i dla mamy lub taty, którzy wzmacniają swą więź z dzieckiem.

• Rozwój słuchu (również muzycznego)

Muzyka jest kluczowym elementem stymulującym rozwój słuchu u dzieci, a także wrażliwość muzyczną. Kołysanki pomagają maluszkom odbierać i rozróżniać dźwięki, a także kojarzyć konkretne brzmienia z nastrojem lub sytuacja. 

• Wspomaganie rozwoju mowy dziecka

Kołysanki poza linią melodyczną posiadają treść, tekst. Poprzez codzienne wsłuchiwanie się w te same słowa, dziecko przyswaja i uczy się konkretnych dźwięków mowy (głosek i zbitek).

• Rozwój poznawczy

Badania wykazują, że słuchanie muzyki i śpiewanie kołysanek może pozytywnie wpływać na rozwój poznawczy dziecka poprzez stymulowanie konkretnych obszarów mózgu. Ponadto śpiewanie kołysanek często łączy się z kołysaniem dziecka lub głaskaniem w rytmie, co angażuje jego zmysły i w efekcie ułatwia rozumienie świata zewnętrznego.

• Wspieranie kreatywności dziecka

Kołysanki wprowadzają dziecko w świat fantazji i kreatywności, gdzie wspólnie z rodzicem malec udaje się w wyjątkową podróż.

Czy warto śpiewać dziecku kołysanki?

Korzyści płynące z tej pięknej, emocjonalnej i jakże osobistej, intymnej chwili śpiewania kołysanek i lulania do snu swojego dziecka, są niezaprzeczalne. Warto pielęgnować tę tradycję nie tylko z uwagi na skuteczność tej metody, ale przede wszystkim, by wspomóc zdrowy sen oraz wszechstronny rozwój maluszka. Warto pamiętać, że niezależnie od umiejętności wokalnych rodzica, to właśnie ten głos jest tym, czego najbardziej potrzebuje maleństwo, by się uspokoić i poczuć bezpiecznie. Żaden nawet światowej klasy wokalista, z bezbłędną techniką czy zdolnościami, nie zastąpi śpiewającej mamy lub śpiewającego taty. Nie odbieraj sobie możliwości budowania jeszcze większej więzi ze swoim dzieckiem, przełam swoje wewnętrzne opory, bariery czy kompleksy i doceń ten magiczny moment, gdy śpiewając trzymasz w ramionach kogoś, kto jest dla Ciebie najważniejszy na świecie.