Dlaczego mam cichy głos?

Od dłuższego czasu nie daje Ci spokoju przemyślenia: dlaczego mam cichy głos? Inne osoby mówią głośno, pewnie, wyraźnie – nie uczyły się tego, a jednak nie mówią tak cicho jak ja. Dlaczego to ja mam cichy głos? Coś źle robię? Czy to jakaś dysfunkcja aparatu głosowego?

Cichy głos może mieć wiele przyczyn: od tych bardziej fizycznych (budowa i zdrowie aparatu głosowego), przez techniczne (prawidłowa emisja głosu, świadomość pracy narządów głosotwórczych), aż po psychologiczne (zaburzenia i problemy psychiczne).

Chcąc uzyskać odpowiedź na pytanie: dlaczego mam cichy głos najpierw musisz dowiedzieć się (najlepiej u lekarza foniatry), czy nie występują u Ciebie chorobowe stany narządów głosotwórczych, jak np. przewlekłe zapalenie krtani, guzki śpiewacze, niezwieralność strun głosowych, przesuszona śluzówka gardła, choroby zatok lub inne schorzenia. Jeżeli jesteś zdrowy, wtedy kolejnym krokiem jest konsultacja ze specjalistą od głosu, czy Twój sposób mówienia jest prawidłowy. Na co zwróci uwagę profesjonalny nauczyciel emisji głosu? Skontroluje pracę strun głosowych, krtani, rezonatorów dolnych i górnych oraz pracę oddechu. Tutaj się na chwilkę zatrzymamy.

Dlaczego mam cichy głos? Nieprawidłowy oddech

Prawidłowy oddech jest kluczowy w procesie mówienia – gdy pobierasz zbyt płytkie wdechy, bez odpowiedniej pracy mięśni oddechowych, wówczas brakuje Ci „paliwa” i „silnika” do działania – zupełnie jak w samochodzie.

Odpowiednia ilość pobranego powietrza jest niezbędna do wydobywania z siebie dźwięku (również tego mówionego). Gdy Twoje wdechy są płytkie, wtedy organizm naturalnie włącza „tryb oszczędzania” i nie pozwala Ci na głośne mówienie, by powietrza wystarczyło na mowę oraz także na życie (mówiąc najprościej). Czasem pobierając bardzo płytkie wdechy, każdy zna to wrażenie, że zaraz zemdleje – najczęściej doświadczamy takiego uczucia w czasie wystąpień publicznych. Osoby, które w codziennym życiu pobierają minimalne wdechy, musiały się nauczyć funkcjonować w ciągłym stanie zbyt małej ilości powietrza, by móc mówić głośno, a więc zużywać go dużo więcej. Mówiąc głośno zużywamy więcej powietrza, niż w czasie delikatnej mowy.

Przepona ma ogromne znaczenie dla siły głosu

Przepona jest pompą, która tłoczy powietrze pod ciśnieniem do strun głosowych. To od jej pracy zależy siła głosu. Niektóre osoby nie zatraciły zupełnie dziecięcego odruchu prawidłowego oddechu i w czasie mowy automatycznie wykorzystują przeponę oraz całą tłocznię brzuszną do wydawania z siebie dźwięku mówionego. Należy mieć jednak świadomość, że to wyjątki – często osoby mówiące głośno napinają nadmiernie krtań lub mówią na niewłaściwej dla siebie wysokości dźwięku, czym sobie szkodzą, lecz dla laika jest to zupełnie niewykrywalne – Ty słyszysz, że mówią głośno i skupiasz się na tym, że tak nie potrafisz. Chciałam tylko podkreślić, że nie każda osoba, która mówi głośno robi to prawidłowo. Niemniej jednak to od siły przepony (oraz mięśni tłoczni brzusznej) zależy siła naszego głosu. Czy da się nauczyć „mówienia z przepony”? Oczywiście – przy odpowiedniej pomocy specjalisty już po kilku tygodniach zauważysz, ze Twój głos jest o wiele silniejszy.

Dlaczego mam cichy głos? Czy mówię z zaciśniętą krtanią?

Krtań jest jednym z najważniejszych narządów głosotwórczych – to od jej kształtu, ułożenia, kondycji i zdrowia zależy brzmienie głosu. Jeżeli krtań jest zaciśnięta, wówczas nawet mocne mięśnie oddechowe nie spowodują, że Twoja mowa będzie głośna, gdyż zarówno oddech, jak i otwarcie krtani muszą być odpowiednie. Zaciśnięta krtań uniemożliwia prawidłową pracę strun głosowych, zaburza proces powstawania i rezonowania dźwięku. Oczywiście są osoby, które naturalnie mają otwartą krtań, wtedy ich głos może brzmieć naprawdę doniośle. Bardzo często odpowiednie wzorce w dzieciństwie przyczyniają się do „odruchowego” otwierania krtani w czasie mówienia. Krtań i jej praca jest też bardzo zależna od naszego zdrowia zarówno tego fizycznego, jak i psychicznego. Czy można zlikwidować napięcia w krtani? Oczywiście jak wszystko, również krtań można odpowiednio ćwiczyć.

Otwieranie ust w czasie mowy

Dźwięk powstający w krtani, po nadaniu mu barwy i dźwięczności w odpowiednich przestrzeniach rezonacyjnych i zmianę na dźwięk artykułowany za pomocą aparaty artykulacyjnego musi znaleźć swoje ujście na zewnątrz – właśnie dlatego podczas mówienia należy „otwierać usta”, a mówiąc bardziej profesjonalnie mocno pracować żuchwą, by zwiększać otwór jamy ustnej. Jeżeli nie otwierasz ust, wtedy dźwięk nie ma możliwości swobodnego wydobycia się na zewnątrz i zostaje tłumiony przez zaciśnięte usta, język, a nawet zęby. Dokładnie jakbyś założył na twarz maseczkę – dźwięk nie będzie pięknie rozbrzmiewać, gdy tłumi go materiał na ustach i ograniczenia możliwości pracy żuchwy oraz warg. Gdy tylko możesz powinieneś aktywnie pracować całym aparatem artykulacyjnym, a w szczególności zwróć uwagę na swobodne, opadające ruchy żuchwy.

Dlaczego mam cichy głos? Psychika a głośność mowy

Gdy po konsultacji z nauczycielem emisji głosu mówionego i odpowiedniej pracy głos nadal nie brzmi wystarczająco mocno, wtedy należy wziąć pod uwagę aspekt psychologiczny. Głos wyraża człowieka – być może posiadasz wewnętrzne blokady, wstydzisz się, masz nieprzepracowane problemy, Twoje dzieciństwo nie należało do szczęśliwych, jesteś osobą zestresowaną, ciągle spięta, wystraszoną, przerażoną otaczającą Cię rzeczywistością, może masz napady lękowe lub nerwicowe, nie potrafisz poradzić sobie z jakąś traumą, nie akceptujesz siebie, cierpisz na depresję – wtedy Twój głos wymaga pomocy zarówno nauczyciela emisji głosu, jak i terapeuty lub psychiatry. Głos często sygnalizuje pojawiające się problemy, warto wsłuchiwać się w brzmienie głosu, by nie przegapić momentu, który byłby idealny na zmianę jakości życia.

Twój głos to Ty – zadbaj o swoje zdrowie, psychikę i technikę, a wtedy możesz cieszyć się pięknym i silnym głosem;)