Nauka śpiewu

Konsultacje wokalne

Jak nie mówić przez nos?

Jak pozbyć się mówienia przez nos? Jak nie mówić przez nos? Co jest przyczyną mówienia przez nos? Czy można wyleczyć mówienie nosowe? Masz dość mówienia przez nos i nie wiesz, co zrobić z tym? Dowiedz się, jak przestać mówić przez nos.

Co to jest nosowanie?

Nosowanie to zaburzenie dotyczące rezonansu i przepływu dźwięku, najczęściej powiązane jest nie tyle z wadami anatomicznymi (jak krzywa przegroda nosowa czy rozszczepienie podniebienia), a błędów stricte technicznych. Nosowanie jest zjawiskiem, w którym dźwięk przepływa głównie przez nos, a nie przez jamę ustną, cały rezonans skoncentrowany jest właśnie na jamie nosowej. Zazwyczaj towarzyszy mu ograniczenie ruchliwości miękkiego podniebienia, nieprawidłowy oddech czy szczękościsk. Wykorzystywanie przestrzeni nosowej do rezonansu skutkuje charakterystyczną barwą głosu, którą każdy z nas doskonale kojarzy z sytuacji, gdy pojawia się mocny katar lub zapalenie zatok. Nosowanie może przybierać różnorakie formy: od delikatnej i pojawiającej się w sytuacjach, gdy w mówię występują liczne głoski nosowe, pośredniej dotyczącej mówienia na konkretnej wysokości dźwięku oraz mocnej, czyli permanentne mówienie przez nos, co znacząco utrudnia sprawną komunikację z otoczeniem, gdyż mowa staje się bełkotliwa. Nosowanie jest zaburzeniem, które dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych, może być wynikiem nieprawidłowości w funkcjonalności aparatu mowy, afazji czy nawet zaburzeń intelektualnych. Osoby mówiące przez nos, zazwyczaj nie są tego świadome. W zależności od przyczyn występowania nosowania, w większości przypadków możliwa jest korekta tego sposobu  mówienia. 

Jak nie mówić przez nos? Przyczyny nosowania

Jeśli notowanie jest konsekwencją stanów chorobowych lub nieprawidłowości anatomicznych, wówczas należy skorzystać z pomocy laryngologa lub innych specjalistów. Zazwyczaj nosowanie jest następstwem zaniedbań dotyczących odpowiedniej aktywności aparatu artykulacyjnego, głosowego i braku świadomości tego, jakie mechanizmy zachodzą w czasie fonacji i emitowania dźwięku mówionego. 

Najczęściej występujące przyczyny nosowania:

  • alergia
  • infekcje
  • przewlekły katar różnego pochodzenia
  • uszkodzenia słuchu
  • zaburzenia integracji sensorycznej
  • zaburzenia intelektualne 
  • depresja
  • obniżone napięcie mięśniowe
  • częste katary w dzieciństwie 
  • sucha śluzówka nosa
  • szczękościsk, zbyt mała aktywność żuchwy w czasie mówienia, za małe rozwarcie ust
  • mała aktywizacja miękkiego podniebienia
  • brak aktywizacji przestrzeni rezonacyjnych klatki piersiowej i twarzo–czaszki
  • nieprawidłowy oddech
  • naprężenia mięśnia żwacza
  • nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka i żuchwy
  • przeciążenia aparatu głosowe
  • chęć mówienia głośno bez odpowiedniego zaplecza technicznego
  • mowa niedbała i bełkotliwa 
  • brak ćwiczeń emisyjnych i świadomości własnego głosu

Jak nie mówić przez nos? Czy operacja przegrody nosowej likwiduje nosowanie?

Interwencja chirurgiczna w postaci zabiegu prostującego przegrodę nosową przede wszystkim wpływa na poprawę jakości życia, komfort pracy głosem, zmniejszenie częstotliwości występowania infekcji czy niedrożności nosa, a także daje możliwość prawidłowego oddychania przez nos w stanie spoczynku (w wypadku oddechu statycznego, czyli bez aktywizacji narządów głosotwórczych należy oddychać przez nos). Zmiana warunków anatomicznych, zlikwidowanie nieprawidłowości nie zmieni jednak nawyków dotyczących emisji głosu. Operacja prostowania przegrody nosowej nie daje gwarancji zlikwidowania nawyku nosowania, w wypadku chęci zmiany barwy głosu niezbędna jest modyfikacja emisji głosu i aktywizacja konkretnych przestrzeni rezonacyjnych. 

Jak nie mówić przez nos? Ćwiczenie

Ćwiczenie należy wykonywać minimum 10 minut codziennie, skupiając się na uzyskaniu odpowiedniego brzmienia głosu oraz właściwej pracy aparatu artykulacyjnego i głosowego. Uważnie słuchaj swojego głosu, koncentruj swoją uwagę na przestrzeniach rezonacyjnych znajdujących się w klatce piersiowej, mów nieco niżej niż zazwyczaj. Pamiętaj o prawidłowym oddechu i miękkim ataku na struny głosowe, staraj się wydobywać dźwięki bez zbędnego wysiłku. Czy ćwiczenie jest bezpieczne i każdy może je wykonywać samodzielnie? Ćwiczenie nie powinno być wykonywane przez osoby, które mają problemy ze słuchem, koncentracją lub występują zaburzenia rozwojowe, gdyż efekt może być odwrotny do zamierzonego.

Ćwiczenia na odnosowienie mowy:

W czasie wykonywania poniższych ćwiczeń konieczna jest odpowiednia koncentracja na rezonansie oraz prawidłowej pracy mięśni oddechowych, miękkiego podniebienia czy aparatu artykulacyjnego. Dźwięk powinien rezonować przede wszystkim w jamie ustnej, krtani i klatce piersiowej, z eliminacją nosa jako rezonatora.

  • Złap się za skrzydełka nosa, zatkaj nos, otwórz mocno usta, a następnie maksymalnie wystaw język na zewnątrz jamy ustnej (najlepiej ustawiony w grot, w takim ustawieniu delikatnie, cicho, miękko i bez napięć w obrębie krtani zacznij mówić: hhhaaaaaa. Wykonaj minimum 15 takich powtórzeń. Gdy jesteś przekonany, że prawidłowo wykonujesz ćwiczenie, możesz następnie spróbować w podobnym ułożeniu aparatu artykulacyjnego powiedzieć: hhheee oraz hoooo.
  • Zatkaj nos i wydłużając samogłoski licz na głos do dziesięciu: jeeedeeeen, dwaaaa, trzyyyy… itp. Powtórz 5 razy.
  • Zatkaj nos, bardzo powoli, skupiając się na mowie samogłoskowej, czyli znacznym wydłużaniu samogłosek i mocnej artykulacji wszystkich głosek wymieniaj kolejno dni tygodnia: poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek, sobota, niedziela. Powtórz 5 razy.
  • Zatkaj nos i postaraj się opowiedzieć na proste pytanie: jaka dziś jest pogoda w mieście, w którym mieszkam? Mów powoli, wyraźnie i starannie.

Likwidacja nawyku mówienia przez nos wymaga czasu, cierpliwości oraz systematycznego treningu. Zazwyczaj nie jest możliwa samodzielna modyfikacja barwy głosu, gdyż niezbędna jest posiadanie specjalistycznej wiedzy na temat emisji głosu, znajomość procesów zachodzących w aparacie głosowym i rezonansowym, a także precyzyjna diagnoza źródła problemów, którego wynikiem jest mowa nosowa. 

Jeśli potrzebujesz pomocy z zakresu odnosowienia głosu, możesz umówić się na konsultacje i skorzystać z pomocy specjalisty.

Wybierz temat wiadomości

Dołącz do Akademii Śpiewu

Poszukujesz profesjonalnego nauczyciela emisji głosu? Napisz do doświadczonej specjalistki w dziedzinie śpiewu, mowy oraz rehabilitacji głosu i porozmawiajmy o Twoim głosie. Dowiedz się, jak skutecznie poprawić Twoją mowę, rozwinąć się wokalnie i spełnić marzenia o pięknym i zdrowym głosie. Specjalnie dla Ciebie zostanie przygotowany specjalny plan pracy nad głosem dostosowany do Twoich potrzeb, oczekiwań oraz możliwości.