Jak śpiewać kolędy?

Jak śpiewać kolędy? Jak należy wykonywać te tradycyjne pieśni bożonarodzeniowe? Czy istnieją jakieś zasady wykonawcze lub tradycje, utarte zwyczaje, których należy koniecznie przestrzegać, by nie popełnić wokalnego faux pas podczas kolędowania? Czy każdy wokalista niezależnie od gatunku wykonywanej muzyki powinien śpiewać kolędy? Dlaczego warto pochylić się nad zagadnieniem wykonawstwa kolęd? Dowiedz się, jak powinny brzmieć polskie kolędy.

Jak śpiewać kolędy?

Kolędy są to tradycyjne utwory bożonarodzeniowe, które były wykonywane nie przez koneserów sztuki wokalnej, lecz przede wszystkim przez prosty lud. Uzmysłowienie sobie genezy kolęd jest niezbędne do odpowiedniej interpretacji i odbioru muzyki oraz wyśpiewywanych słów. Kolędy powstawały w czasach, gdy kompozytorzy tworzyli wielkie dzieła wokalno – instrumentalne, przecież najbardziej znana kolęda na całym świecie, czyli „Cicha noc” powstała w 1816 roku. Dokładnie w tym samym roku miały miejsce premiery opery: Otello i Cyrulik Sewilski Rossiniego, pieśni Schuberta czy sonaty fortepianowej Webera. Dlaczego więc powstaje tak wdzięczna, lecz skądinąd prosta w swej formie kolęda? Oczywiście najstarsze kolędy pochodzą z XV wieku, lecz to również okres, gdy powstawały dzieła, które wpłynęły na rozwój muzyki (Giovanni Pierluigi da Palestrina, Orlando di Lasso, Giovanni Gabrieli) i znów nie były to banalne utwory. Dlaczego kolędy posiadają prostą melodię, nieskomplikowaną harmonię i rytmikę zawierającą najczęściej elementy tańców ludowych? Kolędy nie były przeznaczone dla elit, lecz dla zwykłych ludzi. Czy zaprezentowana w wielkim skrócie historia powstawania kolęd powinna skłaniać nas do refleksji nad technikami wykonawczymi? Zdecydowanie geneza utworu sugeruje nam sposób, w jaki powinnismy go interpretować i prezentować.

Jak śpiewać kolędy?

Wielu współczesnych wokalistów ma nie lada zagwozdkę jak połączyć tradycyjne, czasem wręcz ludowe brzmienie z najnowszymi trendami muzycznymi oraz technikami wokalnymi. W muzyce współczesnej przeważają liczne ozdobniki, podjazdy, zjazdy, intensywne wibrato, mocne śpiewanie i oczywiście krzyki, lecz nie są to elementy, które powinny mieć miejsce w trakcie śpiewania kolęd. Każdy dobry wokalista wie, że barwę głosu, wolumen, energię dźwięku i maniery należy zawsze dostosowywać do charakteru i treści utworu wokalnego. Karygodnym błędem jest więc wykonywanie „Lulajże Jezuniu” w stylu Lady Gaga czy Justina Biebera. Czy stosowne byłoby wykonywanie kolęd stosując krzyk oraz siłowy i gardłowy śpiew? Manieryczne śpiewanie kolęd nie doda im poloru czy nie uczyni ich na wzór współczesnej muzyki, nie usunie z nich cech charakterystycznych dla muzyki dawnej (odmienna harmonia, prowadzenie linii melodycznej itp.) Kolędy posiadają swoją tradycję wykonawczą, a jest nią PROSTOTA. Tak, kolędy należy śpiewać naturalnym głosem, bez zbędnych udziwnień czy zdobień, skupiając się na odpowiednim przekazie charakteru danego utworu bożonarodzeniowego. W zbiorach kolęd można odnaleźć bardzo zróżnicowane pod względem charakteru dzieła – od żałośnie brzmiącego „Mizerna cicha”, kołysankę „Gdy śliczna Panna”, poprzez poloneza „Bóg się Rodzi” i mazura „W żłobie leży”, aż do skocznego „Przybieżeli do Betlejem” czy „Dzisiaj w Betlejem”. Śpiewając kolędę, należy możliwie jak najwierniej oddać jej nastrój, energię i przekaz. 

Jak śpiewać kolędy? Zasady śpiewania kolęd

1. Śpiewaj naturalnym i prostym głosem.
2. Nie stosuj popularnych manier wokalnych, jak podjazdy czy silne wibrato na końcach fraz.
3. Kolędy nie służą do popisywania się swymi umiejętnościami wokalnymi.
4. Śpiewaj muzykalnie, stosuj akcenty, baw się dynamiką i frazuj.
5. Nie popisuj się swoimi umiejętnościami wokalnymi.
6. Skup się na charakterze utworu i możliwie najlepiej oddaj jego charakter.
7. Zadbaj o odpowiednią warstwę emocjonalną kolędy, ale nie popadaj w skrajności.
8. Dbaj o dobrą dykcję.
9. Śpiewaj swobodnie i dla własnej przyjemności.

Śpiewanie kolęd daje sposobność, by powrócić do swojego prawdziwego głosu. Wykorzystaj te piękne i proste melodie, by znów poczuć radość i satysfakcję ze śpiewania, bez desperackiego poszukiwania aprobaty u innych. Śpiewaj kolędy z serca i dla serca.