Nauka śpiewu

Konsultacje wokalne

Mowa i emocje

Mowa i emocje to zagadnienie, które łączy emisję głosu oraz psychologię. Oczywiście jest to artykuł pisany przez profesjonalną nauczycielkę emisji głosu, lecz od wielu lat bardzo mocno interesuję się człowiekiem, jego psychiką, a dodatkowo sama staram się nadal lepiej poznać siebie oraz swoje własne emocje. Lata pracy z ludźmi, obserwacja sprawiły, że dziś mogę śmiało wyrazić swoje teorie na temat wpływu emocji na emisję głosu i odwrotnie. Na początku jednak zastanówmy się czym są emocje i jakie mają znaczenie? Czy mowa i emocje są ze sobą mocno związane, czy jest to próba połączenia dwóch biegunów? Czy możemy po sposobie mówienia odkryć jakie ktoś przeżywa emocje?

Mowa i emocje – jaką rolę pełnią emocje?

Emocje pełnią w naszym życiu bardzo ważną rolę i to od samych narodzin. Emocje informują nas oraz całe nasze otoczenie o naszych potrzebach, pragnieniach (zarówno tych prostych – gdy niemowlę płaczę, bo jest głodne lub wyższych – dziecko płacze, gdy chce się przytulić do mamy), o celach, wartościach, o sytuacji życiowej i kontaktach ze społeczeństwem. To dzięki emocjom czujemy, gdy realizacja naszych potrzeb zostaje zagrożona (uczucie niepokoju) lub kiedy właśnie zostają one zaspokojone (uczucie szczęścia). Emocje mówią nam o tym, jacy jesteśmy naprawdę, wpływają na nas dodając nam np. energii i motywacji do działania lub nasze otoczenie, gdy ktoś reaguje na nasz smutek lub łzy. To narzędzia, które wyrażają nasz stan psychiczny za pomocą zmian mimiki, gestykulacji, postawy ciała, a także mowy – brzmienie głosu zmienia się w zależności od emocji, jego wysokość, natężenie, tempo oraz modulacja. Głos jest odbiciem naszych emocji – nie trzeba na kogoś patrzeć, by w słuchawce telefonu „wysłyszeć”, ze jest szczęśliwy lub smutny. Oczy są odzwierciedleniem duszy, zaś głos jest zwierciadłem dla emocji.

Mowa i emocje – co głos mówi o emocjach?

Prawdziwy głos, wskazuje nagą prawdę o emocjach. Dlaczego? Twoje ciało ma realny wpływ na to, jaki głos z siebie wydobywasz. Możesz próbować słowami oszukać innych (lub siebie), lecz wsłuchanie się w brzmienie głosu jest lepsze niż wykrywacz kłamstw. Na głos ma wpływ kilka elementów: oddech, praca krtani, rezonans (to zagadnienie jest bezpośrednio związane z mimiką), postawa ciała, praca szczęki, a także STAN PSYCHICZNY. Zupełnie inaczej pracuje oddech u osoby radosnej i u kogoś, kto płacze (z pewnością znasz to z autopsji). Mimika – uśmiech, otwarcie oczu, uniesienie brwi, ułożenie ust – diametralnie różnią się u osób smutnych i wesołych. Wyprostowana sylwetka, otwarta klatka piersiowa, uniesiona głowa, wciągnięty brzuch to postawa gotowości, a z drugiej strony: pozycja zamknięta, zgarbienie, opuszczona głowa to postawa rezygnacji – każda z nich wiąże się z innym stanem emocjonalnym. Głos musi wyrażać emocje, jest to naturalne, zdrowe – istnieją oczywiście zaburzenia psychiczne oraz choroby, które związane są z brakiem odczuwania emocji czy wyrażania ich, ale tym tematem dziś się nie będziemy zajmować.

Mowa i emocje – smutek

Smutek jest trudną emocją, lecz niestety również towarzyszy nam w życiu. Smucimy się, gdy nie są zaspokojone nasze potrzeby: potrzeba akceptacji, przynależności, miłości czy jakaś inna, gdy ktoś nas skrzywdzi, nie doceni, gdy nie zostaną zrealizowane nasze cele, a także kiedy nie widzimy opcji na szczęśliwe zakończenie.

Smutek w mowie:

Postawa ciała: zgarbiona sylwetka, zapadnięta klatka piersiowa, opuszczona głowa, oczy skierowane w dół, często zapłakane

Mimika: usta z kącikami skierowanymi w dół, brak napięcia w mięśniach policzków, przymknięte oczy, brak aktywnego spojrzenia czy uniesienia brwi, często szczękościsk

Krtań: zaciśnięta

Rezonatory: brak aktywizacji górnych rezonatorów

Oddech: płytki, brak aktywizacji mieśni międzyżebrowych i przepony, brak energii do wytwarzania podparcia oddechowego

Dykcja: szczękościsk, mowa bełkotliwa, niedbała, brak odpowiedniej pracy narządów aparatu artykulacyjnego

Brzmienie głosu: głos cichy, bez energii i blasku, często występuje chrypka oraz niezwieralność strun wskutek zbyt małej ilości powietrza tłoczonego do fałd głosowych, częste „załamania głosu”.

Głos wyrażający smutek jest przygaszony, nie jest barwny, ograniczona jest też możliwość modulowania głosem, a to wszystko spowodowane jest brakiem sił i energii, które odbierane są nam, gdy się smucimy.

Jak po głosie rozpoznać emocje?

Znając podstawowe zasady prawidłowej emisji głosu oraz to, jakie elementy mają kluczowe znaczenie dla brzmienia głosu, uważnie obserwując drugiego człowieka (lub siebie) możemy bez trudu określić jego emocje. Dlaczego ma to znaczenie, by odkrywać emocje innych? Jeśli ktoś nie jest zaburzony psychicznie, wówczas potrzebuje wokół siebie ludzi – prawdziwych, żywych, z tymi wszystkimi emocjami, wyrażającymi swoje poglądy, z ich potrzebami, marzeniami, planami, z ich temperamentem i pasjami. Im więcej widzisz wokół siebie, tym łatwiej Ci komunikować się z Twoim otoczeniem i postępować lub mówić tak, by nikogo nie krzywdzić. Emocje ubarwiają nasze życie, sprawiają, ze nie jest ono nudne, szare, że wiemy jacy jesteśmy naprawdę. Wsłuchuj się w brzmienie głosu Twoich bliskich, a dostrzeżesz to, co czują i czego potrzebują od Ciebie – bo przecież warto troszczyć się o tych, którzy są dla nas ważni;)

Wybierz temat wiadomości

Dołącz do Akademii Śpiewu

Poszukujesz profesjonalnego nauczyciela emisji głosu? Napisz do doświadczonej specjalistki w dziedzinie śpiewu, mowy oraz rehabilitacji głosu i porozmawiajmy o Twoim głosie. Dowiedz się, jak skutecznie poprawić Twoją mowę, rozwinąć się wokalnie i spełnić marzenia o pięknym i zdrowym głosie. Specjalnie dla Ciebie zostanie przygotowany specjalny plan pracy nad głosem dostosowany do Twoich potrzeb, oczekiwań oraz możliwości.