Rehabilitacja głosu u nauczycieli

Rehabilitacja głosu u nauczycieli to zagadnienie, które z pewnością zainteresuje każdego czynnie zawodowo nauczyciela. Dolegliwości ze strony aparatu głosowego są następstwem przeciążeń głosu, nieprzestrzeganie zasad higieny głosu, a także wadliwej emisji głosu. Dlaczego problemy głosowe są chorobą zawodową nauczycieli? Czy można w jakikolwiek sposób zminimalizować konsekwencje jakimi są chrypka i patologie głosu? Czy można ochronić głos przed zniszczeniami? Jak przebiega diagnoza oraz rehabilitacja głosu nauczycieli?

Rehabilitacja głosu u nauczycieli – czy każdy nauczyciel jest narażony na choroby głosu?

Głos jest podstawowym narzędziem pracy każdego nauczyciela – bez niego niemożliwe jest prowadzenie zajęć i przekazywanie wiedzy. Niejednokrotnie wskutek problemów z głosem nauczyciele zmuszeni są do rezygnacji z pracy. Występowanie patologii głosu u tej grupy zawodowej oczywiście nie jest regułą, a predyspozycje do ich pojawienia się w przyszłości związane są z nieprawidłowościami w budowie aparatu głosowego i rezonacyjnego (krzywa przegroda nosa, nierozwinięta odpowiednio krtań), przewlekłe choroby (zapalenie krtani, błon śluzowych, zatok, chora tarczyca, depresja), zła kondycja oddechowa, niedosłuch, złe nawyki fonacyjne i siłowa emisja głosu. Na choroby narządów głosotwórczych nie są narażone osoby, które znają i choć w minimalnym stopniu przestrzegają zasad prawidłowej emisji i higieny głosu – jakiekolwiek doświadczenie z zajęciami z logopedą, nauką śpiewu czy aktorstwem mogą okazać się niezwykle pomocne w pracy nauczyciela.

Rehabilitacja głosu u nauczycieli – kiedy potrzebna jest pomoc?

Oczywiście nauczyciel jako osoba pracująca zawodowo głosem nie musi posiadać kompetencji, by samodzielnie dostrzec nieprawidłowości w funkcjonowaniu głosu, lecz pewne symptomy powinny sprawić, iż zapali się w głowie czerwona lampka ostrzegawcza.

Objawy występowania patologii i chorób głosu:

• przewlekła chrypka
• częste odchrząkiwanie
• problemy z wydobywaniem głosu
• okresowe zaniki głosu
• nadmierna wydzielina, śluz w gardle
• wrażenie suchości w gardle
• problemy z głośną mową
• „uciekanie głosu” – nagłe piski w czasie mówienia
• mówienie z dużym wysiłkiem
• wrażenie guli w gardle
• nosowa barwa głosu

Przebieg rehabilitacji głosu

Intensywna i skuteczna rehabilitacja głosu jest możliwa dopiero po rzetelnej i profesjonalnej diagnozie problemu. W takim przypadku zalecana jest konsultacja z lekarzem foniatrą, który wykonując badanie wideolaryngostrogoskopowe może dokładnie ocenić budowę, kondycję i zdrowie krtani, fałdów głosowych i śluzówki. Dzięki temu badaniu lekarz ma możliwość zbadać krtań w powiększeniu, zwracając szczególną uwagę na jej barwę, kształt i powierzchnię fałdów, a także ocenić pracę strun głosowych w trakcie zwarcia fonacyjnego. Po otrzymaniu diagnozy oraz planu leczenia farmakologicznego możliwe jest rozpoczęcie rehabilitacji głosu, której celem jest przede wszystkim wyuczenie nowych nawyków fonacyjnych, oddechowych i rezonacyjnych. W zależności od schorzenia, jego nasilenia oraz możliwości głosowych, ćwiczenia dostosowywane są indywidualnie do potrzeb każdej osoby. W początkowej fazie rehabilitacji zalecany jest odpoczynek głosowy poza zajęciami/treningami z profesjonalnym nauczycielem emisji głosu. Rehabilitacja głosu to forma zajęć z emisji głosu, która wymaga ogromnych kompetencji, wiedzy i doświadczenia ze strony osoby prowadzącej, zaś od ucznia/pacjenta cierpliwości, stosowania się do zaleceń oraz systematycznych ćwiczeń.