Wyczucie rytmu

Co to jest wyczucie rytmu? Komu potrzebne jest wyczucie rytmu? Czy można się tego nauczyć również w dorosłym życiu? Czy rytmiki mogą uczyć się tylko dzieci? Czy wokalista musi dobrze czuć rytm? Czy w Akademii Śpiewu możesz uzyskać pomoc w zakresie nauki rytmu/rytmiki?

Co to jest wyczucie rytmu?

Wyczucie rytmu jest to zdolność, którą niektórzy mają od dzieciństwa, a inni muszą wytrenować. Jest to umiejętność wyczuwania metrum utworów, powtarzania schematów rytmicznych, utrzymywania się w jednym tempie, odnajdowania akcentów muzycznych w danych frazach oraz umiejętność dopasowywania się mową, ruchami ciała, klaskaniem, pstrykaniem lub innymi do dźwięków, które mają konkretny czas trwania. Z wyczuciem rytmu ściśle związana jest umiejętność gry na instrumentach, śpiewania, tańczenia lub nawet recytowania (nawet wykonywanie słynnej Lokomotywy Tuwima wymaga choć minimum wyczucia rytmu). Wyczucie rytmu to zdolność dostrzegania i powtarzania dźwięków o różnym czasie trwania.

Komu potrzebne jest wyczucie rytmu?

Wyczucie rytmu niezbędne jest każdemu muzykowi, niezależnie od tego na jakim instrumencie gra. Każdy muzyk musi czuć rytm, ale konieczność precyzyjnego odtwarzania schematów rytmicznych jest najbardziej zauważalna w muzyce klasycznej, tzn. osoba która chce tworzyć muzykę klasyczną powinna posiadać szczególne zdolności w aspekcie wyczucia rytmu, gdyż precyzyjne odtwarzanie zapisu nutowego, mieści się niejako w ramach wykonawstwa muzyki klasycznej. Zarówno instrumentaliści, jak i wokaliści powinni czuć rytm – lecz jest on ważny również w innych dziedzinach sztuki czy nawet sportu: taniec, fitness, zumba, a nawet bieganie. Profesjonalni tancerze w swojej pracy również bardzo potrzebują świetnego wyczucia rytmu. Rytm jest potrzebny również każdemu człowiekowi, by był w stanie choćby zaklaskać w czasie koncertu, gdy cała publiczność klaszcze w jednym rytmie, a nawet na stadionie w czasie meczu, kibice wykonują konkretne schematy rytmiczne. Rytm towarzyszy nam całe życie. Odpowiadając na postawione pytanie: komu potrzebne jest wyczucie rytmu należy uświadomić sobie, że każdej osobie w mniejszym lub większym stopniu dobre wyczucie rytmu może się przydać, zaś do wykonywania niektórych zawodów jest on niezbędny.

Czy można wyćwiczyć wyczucie rytmu?

Każdą umiejętność można wytrenować i to niezależnie od wieku. Oczywiście niektórym przyjdzie to łatwiej, a inni będą musieli poświęcić na to więcej czasu. Do nauki rytmu niezbędna jest bogata wyobraźnia, gdyż jak sama nazwa wskazuje jest to „wyczucie rytmu” i choć można rytm rozpisać i przypomina wówczas matematykę, to jednak wykonywanie schematu rytmicznego wymaga pewnej wrażliwości muzycznej, wyobraźni czasoprzestrzennej czy nawet odwagi – tylko próbując można zrozumieć, czy ma się tendencje do przyspieszania pewnych rytmów lub zwalniania. Dorośli mogą szybko dostrzec postępy w nauce rytmiki, lecz muszą wyzbyć się wstydu i lęku przed popełnianiem błędów , a także konieczne jest uwolnienie umysłu od konieczności „dokładnego zrozumienia każdej jednej wartości rytmicznej”. Wyczucie rytmu jest to rodzaj „intuicji do rytmu”. Nie można podchodzić do zagadnienia rytmiki zbyt mechanicznie czy umysłowo.

Wyczucie rytmu u wokalisty

Każda osoba tworząca muzykę musi czuć rytm. Wokalista jest muzykiem. Nawet wokalista – amator śpiewając cover powtarza pewne narzucone schematy rytmiczne, musi trzymać się danego tempa czy dostosować się do akompaniamentu. Choć kiedyś niezwykle popularne wśród profesjonalistów było naśmiewanie się z wokalistów jako tych, którzy nie posiadają odpowiedniego wyczucia rytmu. Taka powszechna opinia o śpiewakach wynikała z tego, że na początku nauki śpiewu niezwykle skomplikowane są wszystkie zagadnienia techniczne, a organizm ludzki (jako instrument) posiada pewne ograniczenia, dlatego wykonując utwory często pierwsze wejścia były rozpoczynane z lekkim opóźnieniem wskutek zbyt długiego czasu pobierania powietrza, zaś końcówki fraz były skracane ze względu na braki w powietrza, które jest niezbędne do fonacji. Ponadto przebiegi koloraturowe (szybkie) wymagają idealnej techniki, by były wykonane równo i rytmicznie. Tutaj wokaliści niejednokrotnie nie byli w stanie przeskoczyć pewnych ograniczeń własnego ciała. Wokalista musi posiadać wyczucie rytmu tak samo jak inni muzycy.

Brak wyczucia rytmu w tańcu

Chyba największym przekleństwem każdej początkującej grupy tanecznej jest właśnie wyczucie rytmu. Jak stawiać kroki w rytmie narzuconym przez prowadzącego, gdy nie słyszy się w muzyce tych uderzeń, gdy stopa powinna dotknąć podłogi? Jak dopasować się do różnych piosenek, gdy nie czuje się ich tempa? Jak zapamiętać układy taneczne, kiedy cała uwaga skupiona jest właśnie na rytmie? Jak można odnaleźć radość tańczenia, gdy prosząc partnerkę do tańca nie ma się pojęcia, czy zaczyna się tańczyć w dobrym momencie taktu? Czy można się uczyć tańca nie mając wyczucia rytmu? Można próbować uczyć się tańca lub chodzić na zajęcia licząc, że się „w końcu załapie” o co chodzi w tym rytmie, ale zdecydowanie lepiej iść do szkoły tańca mając świadomość, że ma się jakieś pojęcie o rytmie.

Nauka wyczucia rytmu

Choć w ofercie Akademii Śpiewu nie ma oficjalnie zajęć rytmicznych, to jako profesjonalny muzyk mogę pomóc osobom, które nie czują rytmu. Pierwsze efekty pracy zauważalne są już po kilku godzinach. Czas trwania kursu z rytmiki jest uzależniony od predyspozycji ucznia, jak wielkie ma problemy z rytmem oraz wymarzony ostateczny poziom wyczucia rytmu. Najważniejsze to przyznać się przed samym sobą, że ma się z czymś problem.

Masz problem z rytmem? Zwróć się z prośbą o pomoc do muzyka, który wyjaśni, pokaże i pomoże odnaleźć się w tym muzycznym świecie.